EDHE JU MUND TE SEMURENI NGA DIABETI !
Avancimi i semundjes te diabetit mund te parandalohet me diagnostikim ne kohe!
Diagnostikimi ne kohe i semundjes te diabetit eshte shume i rendesishem. Nuk eshte domethenese
vetem rezultati normal i sheqeri ne gjak esell. Ndjekja nga afer e
grupit te personave me risk per kete semundje eshte e rendesishme.
Ç’eshte semundja e diabetit?
Sheqeri qe konsumojme perdoret nga qelizat. Nga organi i pankreasit
prodhohet nje hormon qe quhet insuline. Ky hormon ka veti qe sheqerin ne
gjak ta fuse ne qeliza qe te konsumohet prej tyre. Ne rastin e
semundjes te diabetit ose nuk prodhohet insuline e mjaftueshme ose
insulina qe prodhohet nuk jep efektin e duhur. Si perfundim sheqeri ne
gjak, per arsye se nuk merret nga qelizat, rritet. .
Cilat jane simptomat e semundjes te diabetit?
·Urinim i shpeshte
·Etje per uje
·Humbje peshe
·Ndjenje urie
·Djegie ne kembe si dhe mpirje
·Lodhje
·Çrregullime ne shikim
·Tharje e lekures
·Sherim me vonese i plageve
·Ereksion i shpeshte
Diabeti klasifikohet ne dy tipe kryesore
Tip 1
Diabeti insulinovartes; perben 5% te pacienteve. shfaqet ne moshe te
re. Ka lidhje me zhdukjen per arsye te ndryshme te qelizave te
pankreasit te cilat prodhojne insulinen.
Tip 2
Ky tip nuk varet nga perdorimi i insulines. Eshte tipi qe ndeshet me
shpesh. Perben 90-95% te pacienteve me diabet. Vihet re ne moshet e
mesme dhe te medha. Vjen si pasoje e çrregullimeve te prodhimit dhe
veprimitt e insulines.
Sa e perhapur eshte semundja e diabetit ne bote?
Ne bote ka gjithsej 100 milion paciente te semure nga diabeti. Ne vitin 2025 parashikohet te kete rreth 330 milion diabetike.
Pacienet diabetike duhet te kene kujdes per shendetin e kembeve!
Kembet jane organet me' te predispozuara per demtime, infeksione si dhe
trauma. Ne pacientet diabetike problemet e kembes vijne si pasoje e
neuropatise periferike ne62% te rasteve. Kemba neuropatike eshte e
nxehte, pulsi eshte i plote. Nuk dhemb si pasoje e uljes se
ndjeshmerise. Per shkak se nuk ka ndjesine e dhimbjes, pacienti nuk e
ndjen traumen dhe plaget formohen dhe avancojne lehtesisht. Ne kembe
formohen enjtje dhe plage. Infeksioni i plageve kalon deri ne kocke.
Ne kembet diabetike ne te njejten kohe perjetohet edhe problemi i
iskemise. Iskemia vjen si pasoje e mosfurnizimit me gjak sic duhet te
kembes. Kemba iskemike eshte e ftohte dhe pulsi eshte i dobet. Zakonisht
shoqerohet me dhimbje e cila shtohet ne kohe qetesie dhe naten.
Aplikimi i kompresave te nxehta, ngritja e kembes ne pozicion lart e
zbutin dhimbjen. Ulçerat, plaget e infektuara mund te shkaktojne
gangrene. Kur qarkullimi i nje kembe eshte demtuar ne nje grade te
avancuar, dhimbja e papritur, ngjyra roze, ftohtesia dhe zbehja, pulsi
nuk kapet, ulja e fuqise se muskujve tregojne per nje bllokirn enesh. Si
perfundim ne kete rast nevojitet nderhyrje urgjente.
Trajtimi
Ne pacientet diabetike ne krahasim me njerezit normale amputacioni
(prerje e kembes) ndodh 15 here me shume. Prerja e kembes duke
perjashtuar aksidentet, pothuajse gjysma e tyre vjen si rrjedhoje e
diabetit.
Kembes i aplikohet serum fiziologjik dhe mjekime.
Edukimi i trajtimit eshte shume i rendesishem. Qellimi eshte
mosformimi i nje kembe diabetike. Per te gjithe diabetiket mirembajtja e
kembes luan nje rol shume te rendesishem. Kembet duhet te lahen me uje
te ngrohte çdo dite, kemba nuk dulet te lihet me lageshtire, dhe duhet
te thahet me nje peshqir te bute qe mos ta acaroje ate. Kembet duhet te
kontrollohen çdo dite ne menyre te sakte, duke pare imtesisht tabanin e
kembes si dhe hapesirat ndermjet gishtave. Fryrjet, ndryshimi i ngjyres
ne thua, gisht, ose ne çdo vend te saj, dhimbje dhe therje, plage, çarje
ose mbledhje uji jane faktoret qe tregojne aplikimin urgjent ne nje
doktor perkates. Gjitashtu duhet te perdoren kepuce te pershtatshme.
Kembet duhet te ruhen nga nxehtesia ose ftohtesia e madhe. Thonjte duhet
te priten drejte, kallot nuk duhet te ngacmohen. Eshte me e drejte qe
per keto te fundit te aplikohet te nje doktor perkates. Nuk duhet te
levizet me kembe zbathur.
